Serura Kuchembera: Chii?, Zvinokonzera uye nezvimwe

  • Kuchembera kweserura inzira yechisikigo inokanganisa kugona kwemasero kuberekana nekushanda nemazvo.
  • Zvinhu zvakasiyana-siyana, zvese genetic uye zvakatipoteredza, zvinopesvedzera kumhanya kwekuchembera kwemaserura.
  • Dzidziso dzekuchembera dzakakamurwa kuita stochastic, iyo inosimbisa kukanganisa kwezvakatipoteredza, uye deterministic, iyo inoratidza pre-yakasimbiswa genetic chirongwa.
  • Mararamiro, kusanganisira kudya uye maekisesaizi, anoita basa rakakosha mukurarama kwenguva refu uye hupenyu hwehupenyu panguva yekuchembera.

Zvisikwa zvese zvine hurefu hwehupenyu hunofungidzirwa, hapana chisingaperi uye chero nguva mweya unofanirwa kubva mumuviri. Kunyangwe asiri munhu wese anoenda neizvi, inguva yakakosha muhupenyu hwemunhu, ndosaka tichikuunzira ruzivo rwese nezve Kuchembera kweserura.

Chii chinonzi Cell Renewal?

Iyo mhenyu inoita hurongwa hwekudzoreredza padanho remasero umo stem cell inogadzira maseru matsva ane majini akaenzana nawo kutsiva ekare. Muchiitiko ichi, shanduko yemuviri inogara iripo, iri mukati memuviri wedu uye tinogona kuicherechedza kuburikidza nekuongorora kwakadzama, pamwe chete nekunze uye tinogona kuzviona mukukura kwebvudzi kana kuvandudzwa kweganda rakafa.

Iro ibasa remuviri wedu kudzora kuti kutsiva sero uku kunogara kuri pakati nepakati, zvisinei, kune zvinhu zvekunze zvinova basa remunhu wega wega uye izvi zvinogona kukanganisa kana kunonoka kufambira mberi uku.

Kuchembera kweserura

Kuchembera kunosanganisira shanduko dzese dzinouya nemuviri muhupenyu hwese, izvi zvinokonzerwa nekuti maseru anorasikirwa nekukwanisa kubereka nekukurumidza uye zvinobudirira, izvo zvinoreva kuti kuita kwavo kunoguma kwave kuderera uye kukanganisa kwemamwe. muviri kutambura nemigumisiro yakakomba.

Masayendisiti mazhinji uye nyanzvi pane iyi nyaya inosiyana panguva iyo muviri unotanga kuderera, nekuti vazhinji vanozviti kune imwe nhanho muhupenyu hwevanhu, nepo vamwe vachitenda kuti chikamu ichi chinoenderana nemunhu, genetic zvinhu uye. iwo chaiwo maitiro emuviri, sezvo hunhu hwevanhu vese hwakasiyana uye hwakasiyana mukirasi yayo.

Muviri une nhanho yekupikisa kushanduka kwehupenyu uye nharaunda, iyo inoshanduka mune yekutanga nhanho yekukura kwemunhu, zvisinei, nekukura kwemuviri, kuramba kunoperawo simba uye kazhinji kacho The organism haisisiri. inokwanisa kuchinjika kunzira yekushanduka-shanduka, izvo zvinoreva kuti inoguma yapa mukupfeka uye kubvarura, kuti igofa.

Kuchembera hakuchinjike uye zvipenyu zvese zvinopinda mazviri, asi kwete zvipenyu chete, sezvo senescence inoreva chokwadi chekuti chero muviri kana chimiro chiri pasi pemitemo yenguva nenzvimbo chinokwanisa kukanganisa nekufamba kwenguva. nguva.

Kuchembera Serura Mumuviri Wemunhu

Iyi nzira ine hukama, zvinoreva kuti kukurumidza kwekukura kwemuviri kunoenderana nehupenyu hwemunhu wese. Iyo yekuvandudza maitiro uye maitiro ekutarisira akasiyana kune mumwe nemumwe, kuumbwa kweiyo genetic chimiro chinhu chinokanganisa zvakanyanya kuchembera kweserura.

Parizvino avhareji yehupenyu hwemunhu huri pakati pe75 ne85 makore, iyo yakanyanya tarisiro yehupenyu makore zana nemakumi maviri, zvisinei, nhamba yevanhu vanogona kusvika zera iri kana fungidziro yakaderera zvakanyanya.

Nzira dzekukwegura kweSerura

Kuchembera kweserura inyaya yakadzidzwa kwemakumi emakore akawanda, hukama hwayo Hunhu hwezvisikwa zvipenyu uye kune zvimwe zvakasiyana-siyana zvakabatanidzwa, zvisinei, hazvina kukwanisa kubatanidza kune imwe dzidziso.

Mafungiro akaiswa kwemakore akawanda nenyanzvi dzakawanda pamusoro penyaya iyi, asi hapana kana mumwe wavo akabvumirana pane imwe chete kana zvishoma, vakatove vakakamurwa kuva mapoka maviri anoshanda sezvinotevera:

Stochastic Theories

Inopa zano kuti mukuwedzera kune pesvedzero yemajini pakurarama kwenguva refu, nhevedzano yemamiriro ezvinhu anowanikwa mumhoteredzo uye akatenderedza vanhu vese anokanganisawo hupenyu.

  • Somatic mutation

Masero emuviri wedu anogara achiberekana kubva patakazvarwa uye patinenge tichikura, zvisinei, maseru anogara achimhanyisa njodzi yekuve akaremara kana achipatsanura, izvo zvakajairika sezvatinokura uye muviri une dziviriro yakakwana yekubvisa zvimwe zveizvi. masero, asi mamwe anounganidza nekuberekana, zvichikonzera matambudziko mumuviri.

  • Mahara radicals

Mahara radicals anogadzirwa kana maerekitironi anotenderedza mamorekuru mumuviri wedu wese uye achichengetedza chiyero, akaparadzana, ipapo molecule inoshaya maerekitironi inova yemahara radical, zvisinei, inozotsvaga kuidzosera uye ichafanirwa kuiba kubva kune imwe molecule. , nenzira iyi nzira yacho inodzokororwa yadzokororwa yadzokororwa, ichikanganisa masero akawanda ari mukuita.

Zvisinei, iyi haisi iyo chete nzira iyo muviri unobudisa mahara radicals, somuenzaniso; zvinogadzirwa mukuparara kweokisijeni kuti gare gare zvibatsire pakuparara kwezvokudya uye kukwanisa kubvisa simba uye kudya. Saizvozvowo, muviri unoashandisa sedziviriro kubva kune chepfu inokanganisa muviri. Kunyangwe mumhoteredzo idzi radicals dzinowanikwa.

  • Error-Catastrophe

Maitiro ayo mapuroteni matsva anogadzirwa anogona kukanganisa, izvo zvingareva kuti kumwe kusiyanisa mune DNA chimiro uye kuti mapuroteni achangobva kugadzirwa akatambura imwe mhando yeanomaly.

Muviri, semamwe akawanda masisitimu, une dziviriro yekubvisa mapuroteni aya asina kurongeka, zvisinei, pano zvinoitikawo senge nemahara radicals uye kuunganidzwa kweasingawanzo mapuroteni asina kubviswa kunokonzera njodzi nekuda kwekusaenderana kwekudyidzana mu chipenyu. Nechikonzero ichi inopiwa zita kukanganisa-njodzi, ine chekuita nemutemo we "chiito nekuita".

  • molecular crosslinks

Kana maatomu maviri akanamatira, molekuru inogadzirwa uye iyi inonzi covalent bond, chinhu chimwe chete chinogona kuitika nemamorekuru paanobatana, asi izvi zvinodzikisira kuita kwavo.

  • Immune system

Masero eT, ari emasoja emuviri, akakosha zvakanyanya kuhupenyu hwechero chipenyu, asi muhupenyu hwemunhu ane zvakawanda zvekuita nehupenyu hurefu hwemunhu, sezvo vari ivo vanodzivirira. muviri kubva chero mhando zvirwere uye vanokuchengetedza utano.

Sezvo munhu achikura uye achikura, nhengo inokura masero anonzi T inopera simba. Nyanzvi dzakawanda dzinofunga kuti izvi zvine chokuita nekutanga kukura kwepabonde, sezvo zvisikwa zvipenyu zvichikwanisa kurarama kwenguva yakakwana.Kukura, kubereka uye kufa, izvi ndizvo inofanirwa kunge iri iyo default cycle.

Tinogona kufungidzira kuti kubatana kuripo pakati pezvinhu zviviri izvi kunogona kunge kuri nekuti chipenyu chinofungidzira kuti hazvingatore nguva refu munhu asati abereka, saka zvinogona kuve kuwedzera kuderera kwemuviri, kunonoka zvakakwana kupa munhu nguva yakakwana yekubereka. kubereka.

Deterministic Theories

Vanokurudzira kuti kubva panguva yatinozvarwa, muviri wedu wakarongerwa kuti urarame kwehumwe hupenyu uye kuti mamiriro edu mukuchembera akatosimbiswa, asingambozvibvumiri kuchinja nekuda kwemamiriro ekunze.

  • Kuganhurirwa muKuberekana kweMasero

Pakutanga zvaitendwa kuti kugona kuberekana mumaseru kwaive kusingagumi, zvisinei, kune rudzi rwesero rinongokwanisa kupatsanura ka50, zvakaonekwawo kuti kumhanya kunoita maseru kubereka kunoderera zvakanyanya kana wakura. munhu.

  • Evolution

Nyanzvi dzakawanda dzakaita zvirevo zvakavakirwa pafungidziro yekuti kuchembera hakusi iko iko kukanganisa, asi kuti ingave chikamu chekufambira mberi kwemhindumupindu.

Vanofungidzira kuti inzira yekudzivirira kuitira kuti nhamba yevanhu vari murumwe rudzi isapfuure, kunyange zvazvo vakawanda vachipokanidzawo kuti ichi chaisazova chepakutanga kumhuka munzvimbo yadzo yechisikigo, sezvo vakawanda vasingatombosviki pakukwegura uye ivo pakupedzisira kufa kare kare izvozvo.

Sezvatakambotaura kare, chinangwa chikuru chezvisikwa zvose zvipenyu kubereka, saka kana muviri wedu uchinge wava kukwanisa kubereka, chipenyu chinotanga nekuita. kuchembera kwemasero. Izvi zvinoreva kuti munhu anotanga kufa kubva paudiki uye makore ese ehupenyu anosara kubva panguva iyoyo zvichienda mberi akakosha.

  • Genetics uye Hurefu Hwehupenyu

Nyanzvi dzakawanda dzinofungawo kuti genetics haina hukama hwakananga nehurefu hunofungidzirwa hwehupenyu mumunhu kana kuti haisi chinhu chinomanikidza mukuchembera, asi vanoiona senzira yakakosha pakukura kwehupenyu pachahwo uye kuti zvipenyu hazvina kudzidziswa. kurarama nokusingaperi, asi kuziva kuvapo sechimwe chinhu chechinguvana.

Kune rumwe rutivi, kana majini akazivikanwa sevatori vechikamu mugadziriro inonetsa zvikuru inogona kudzora upenyu hurefu uye kuti, kana zvichibvira, inogona kudzorwa navanhu, iyi gadziriro inogona kushandiswa ndokuchinjwa pamadiro.

Kushanda kweChipenyu pamberi peCellular Kuchembera

Kana kuchembera kunotanga, muviri wese unodzikira, chipenyu chinotanga kurasikirwa nemabasa ekutanga uye shanduko haiitike mukati chete, sezvo kuderera kunozviratidzawo mukuonekwa kwemuviri wemunhu, zvese izvi zvinoitika nekuti masero emuviri. Miviri inogadzirwa inononoka uye inoderedza kuita kwavo, panguva imwechete iyo inokanganisa kushanda kwemamwe masero.

Aya mativi akadzidzwa kwazvo, ari iyo yakanangana neiyo Zvinangwa zvekutsvakurudza kuti vanoverengeka vagadzire mapazi akasiyana-siyana musainzi, pakati pavo akanyanya kukosha, angave ari biology. Kwemakumi emakore, nyanzvi dzanga dzichitarisira kuongorora nezvechinyorwa ichi uye kuti zvidzidzo zvese zvinoitwa zvinosimbiswa, sezvo kuchembera chiri chikamu chenguva dzakakosha dzehupenyu uye zvinogonawo kuenderana nedanho rakaomarara.

Chimiro

Iko kushanduka kwechitarisiko chekunze ndiko kunonyanya kuoneka, sezvo muviri wedu unogara uchichinja uye kukura, nekuda kwechikonzero ichocho ndechekuti imwe yedzakareruka nzira dzekuona kuchembera kweserura iri kuburikidza nechitarisiko chekunze, sepaganda, bvudzi uye. kuchinja kwetsandanyama.

Kurasikirwa kwehuremu ndeimwe yezvinonyanya kuoneka shanduko, kana pasina nguva dzose kufamba kwemuviri, ipapo pachava nekusaenzana kunooneka zvikuru mukuparadzirwa kwehuremu kumativi ose emuviri, izvi zvinoitikawo nokuti masero anorasikirwa nehukuru, nokudaro zvichitungamirira kuhupenyu hwose. kuderedzwa.

cellular kuchembera kufambira mberi

Zvinoratidzwa kuti kunyange mukuchembera, matishu haaregi kukura, nekuda kwechikonzero ichi bvudzi nezvipikiri zvinoramba zvichikura, kunyanya zvigunwe, izvo zvinova zvakaoma uye zvakanyanya.

Kune rumwe rutivi, kukura kwebvudzi kunononoka uye kushanduka ruvara nekuda kwekushayikwa kwemaminerari anokosha, melanin, ayo kugadzirwa kwayo kunoderedzwa ne1% pagore. Kurasika kwebvudzi kunowanikwawo muvanhurume vese, sekuwedzerwa bvudzi pachiso.

Iyo pigment ye epidermis inoreruka, mitezo inorasikirwa nekushanduka uye ganda rinotanga kuoma, izvi zvinobatsira pakuumbwa kwezvimedu muganda uye kutaridzika kwemhasuru dzinodonha. Chiso ndicho apo mamwe makwinya anoumbwa, languor muganda rinonyanya kuoneka, kunyanya pasi pemaziso kana muchidimbu cheviri.

Bone uye Muscular Aspect

Sezvatakambotaura, mukuita uku huremu hwemuviri hushoma, kungofanana nemapfupa anotanga kushaya mineral munyu izvo zvinoita kuti aite zinyekenyeke, chirwere ichi chinowedzera nekuda kwekushaikwa kwekuita basa rekuita uye kana kusiri kuchengetedza kudya kwakadzikama kwakapfuma mu. zvinovaka muviri, izvi zvinowanzoonekwa zvakanyanya muvakadzi.

Kumira kunowanzo kukanganiswa zvikuru, musana unogona kuva nekuputika kusina kujairika kunokonzerwa nekushaya simba mumusana uye izvi zvinokuvadzawo mazamu ezasi. Mabvi uye mahudyu ane kuchinjwa kwehuremu hunoiswa pavari, nenzira iyo muviri unenge uri kutsvaga kuenzana uye izvi zvichakanganisa nzira yekufamba.

cellular kuchembera kurovedza muviri

Muviri wemunhu akura hauchakwanisa kuita basa rakawanda rekuita senge wechidiki, ivo vanoda nguva yakareba yekuzorora uye kufema kunogona kuomesesa kana ikamanikidzwa, kugona kuita kufamba kwemuviri kwenguva yakareba. inoderera.

Zvakajairika kuti majoini ekumusoro asakara nekufamba kwenguva, zvichikanganisa kufamba uye kukonzera marwadzo anonyanya kuoneka mukuchembera. Zvichienderana nekugara kwekuita kwemunhu, kupatsanurwa pakati pemajoini kunogona kuderedzwa kana kutambanudzwa, kuburitsa matambudziko akasiyana mukufamba kwemigumo.

Tinofanira kusimbisa kuti kuchinja kwose uku ndokwenguva dzose uye kuti chimwe nechimwe chazvo chingava nacho pamuviri wedu chinogona kudzivirirwa, nokutarisira muviri kwakanaka, kudya kwakakwana uye muitiro wokurovedza muviri kana kuti mimwe mitambo, haifaniri kukanganisa kunyanyisa. kushanda kwemuviri.

Circulatory kana Cardiovascular System

Zvizhinji zvezvinetso zvine chokuita nekukwegura kwemwoyo zvinogona kurapwa, asi kana zvisingadzorwi nenguva, zvinogona kutungamirira kuzvirwere zvakakomba. Kushaikwa kwemaseru mumikoto yegadziriro iyi kunogona kukanganisa rhythm yekurova kwemoyo, zvichiita kuti ipombe zvishoma nezvishoma.

Zvinogona kuitika pane dzimwe nguva kuti mwoyo unowedzera muhukuru panzvimbo yekubatana, izvi zvinokonzera kuwanda kweropa rinoyerera kuburikidza nenhengo kuderedzwa. Mitsipa uye madziro anowedzerawo, zvichiita kuti ropa rive rakaoma, zvichiita kuti nhengo yacho iwedzere uye inowedzera kuwedzera kweropa, iyo inowanzoitika kune vakwegura, asi pane zviitiko apo kudzvinyirira uku kunopfuura kudarika uye kunofanira kuchengetwa. mugwara.

cellular kuchembera circulatory system

Zvimiro mune mamwe Organs uye Systems

Migumisiro ye kuchembera kwemasero muhurongwa hwekugaya uye chimiro chayo chese chinowanzoikanganisa zvishoma pane mamwe masisitimu, zvisinei, zvinodikanwa kuve nehumwe kutonga pamusoro pezvese zvinenge zvabatwa, nekuti nekufamba kwenguva hurongwa hwekugaya hunowedzera kutarisisa kune chikafu chinogona kutsamwisa. iwe.

Mazino anowanzoita kupera simba uye kupera simba, izvo zvinogona kukonzera mazino akati wandei, ndosaka mazino emazino achiwandira muvanhu vakuru. Izvo zvinonaka hazvichanzwisisiki nekusimba kwakadai uye kune matambudziko mazhinji kana zvasvika pakukuya chikafu, iwe unofanirwa kuchenjerera mune izvi nekuti zvinogona kuita kuti chimwe chikafu chibatwe mudumbu rekudya.

Iyo mucosa inoshanda kurongedza intestinal madziro atrophies, kudzivirira muviri kubva zvinobudirira kutora zvinovaka muviri uye mvura kubva pachituru uye chikafu. Kuvharidzirwa kwemasvingo kunoderera, uye kudya kwezvokudya kunononoka.

Muurinary system, tsinga uye tsinga dzinotakura ropa kuitsvo dzinowedzera, sezvakaita dzimwe nhengo dzemuviri, uye ropa rinoyerera zvishoma nezvishoma.

Saizi yedundira yakaderedzwa, madziro akamanikana, ichi ndicho chikonzero nei isingachakwanise kuchengeta yakawanda yemvura uye kudiwa kweweti kunowedzera. Kukwanisa kuchengetedza mvura kwenguva yakareba kunogonawo kukanganisa, zvichiita kuti njodzi dziitike nguva nenguva.

cellular kuchembera cadaver

Hukama pakati peGenetics uye Kuchembera

Izvo zvinopesvedzera zvinhu mukuchembera kwesero uye hupenyu hurefu hwemunhu ndiwo genetic zvinhu uye maajenti ezvakatipoteredza akabatana zvakanyanya nevanhu vese. Pane zvinhu zvina zvakaratidzwa zvakakosha zvesimba remajini paurefu hwehupenyu hwechero chipenyu, izvi zvinotevera:

  1. Marudzi ose ezvipenyu ane kariro chaiyo pamusoro pourefu hwazvo hwoupenyu.
  2. Kune majini anogona kukurumidza kuchembera kana paine kukanganisa muchimiro chavo.
  3. Kuvepo kwemajini ane hukama nekurebesa kwakanyanyisa kwakasimbiswa, izvi zvinoreva kuti nekuda kwekuvandudzwa kwemaitiro uye nehanya mumunhu, mumakumi mashoma emakore zvingave zvichikwanisika kuwedzera nguva inofungidzirwa yehupenyu mumunhu. .
  4. Zvipenyu zvine mageneti akafanana ane nguva yeupenyu yakafanana.

Kutanga, tinokuudza kuti marudzi ese ezvipenyu ane zvimiro zvakasiyana zvakasiyana uye kuumbwa, kuitira kuti kukwegura kwema cellular kuve kwakafanana. Urefu hwehupenyu hwezvipenyu hunogadziriswa kuti huzadzise kukura kwahwo, kuberekesa vana vavo uye kufa, iyi ndiyo nzira yekuzvarwa iyo mhuka nezvimwe zvipenyu zvinazvo.

Nekudaro, nevanhu zvakati siyanei, sezvo hupenyu hunofungidzirwa uye kukura hwakareba uye kana maitiro akashanda zvakafanana kune zvimwe zvipenyu, hupenyu hwepabonde hunofanira kutanga paudiki, ingangoita panguva iyo munhu anokura uye ake. muviri unokwanisa kuisa fetereza, apa munhu anenge achingoda makore makumi matatu chete kuti azadzise zvinangwa izvi.

Zvidzidzo zvakanyatsotsanangurwa zvakaitwa pamusoro pesimba rechokwadi rine majini pahupenyu hwemunhu, kunyanya mapatya akashandiswa sezvidzidzo zvekuyedzwa uye data rehupenyu hwavo rakaongororwa kuti rienzaniswe nerezvimwe zvidzidzo, ruzivo rwakawanikwa rwakazove rwunoburitsa pachena uye Rwakavakirwa. pane izvi, zvakatemwa kuti genetics ine hutongi hunosvika 35% pamusoro pehupenyu hurefu uye hutano muvanhu.

Agents ane hukama neSerura Kuchembera

Kunyange zvazvo masayendisiti akawanda achitenda kuti chinhu chikuru chine chokuita nekurarama kwenguva refu igenetics, kuti upenyu hunotarisirwa kufanorongwa nemajini uye kuti zvinhu zvakatipoteredza hazvikanganisi kana kuita, asi mukukanganisa kwakaderera, chokwadi icho vakawanda vanobvumirana nacho uye zvavasina kudzidzisa vose. hupenyu hwavo, ndezvekuti zvichienderana nekuti tinokura sei uye kudyidzana kwatinazvo nemhoteredzo kucharatidza kuti kuchembera kwedu kuchave sei.

Takaudzwa kuti kudya kune hutano uye kugara uchisimbisa muviri kwakakosha kuti kuchembera kweserura kuve nyore uye kuti hupenyu hwedu hurebe zvakanyanya, sezvo chikafu chine mafuta akawanda uye shuga pamwe nekusaita zvemuviri zvinounza zvinokuvadza zvakanyanya. yehupenyu.

Zvisinei, maererano nenyanzvi, izvi hazvisi izvo chete zvinokanganisa, sezvo hukama, mhuri uye zvimwe zvinhu zvakadai sebasa uye kushungurudzika zvinhu zvinokosha. Mararamiro atinawo uye nemabatiro atinoita ese ehupenyu hwedu achave akakosha, kwete chete muchikamu chekuchembera, asiwo mukukura kwedu.

cellular kuchembera utano